Syrah i Shiraz to dwie nazwy tego samego szczepu. Szczepu o dwóch obliczach. Jedno jest soczyste, kwasowe, ziołowe, z kościstym kręgosłupem i pieprznym finiszem, drugie z kolei jest alkoholowe, strukturalne, czekoladowe, z akcentami dojrzałych, likierowych owoców śliwki i wiśni. Dla niewtajemniczonych może być zdumiewające, że wiotki Crozes-Hermitage z Doliny Rodanu i potężna Barossa to wina stworzone z tej samej odmiany. Inny kolor, inne aromaty i inne smaki, a różnica w alkoholu między 12,5% a 15% to jak inne światy! A jednak, jest to szczep który w zależności od klimatu i metod winifikacyjnych może dać bardzo różnorodne efekty.

Hermitage w Dolinie Rodanu - kolebka Syrah

To, jaki tak na prawdę jest Syrah, postanowiłem sprawdzić podczas warsztatów, które odbyły się w połowie listopada 2016. Wraz z uczestnikami warsztatów, spróbowaliśmy i porównaliśmy 21 win z tego szczepu. Wina pochodziły z różnych krajów - Francji i Australii, które są jakby dwiema "ojczyznami" Syraha, ale również z Węgier, Austrii, Włoch, Portugalii, Chile i RPA. Rozrzut alkoholowy (12,5%-15,5%), był równie duży co cenowy (25-160 zł). Opisy dostępne poniżej ułożone są w kolejności od najlżejszego.

SZELESHAT SZEKSZARD 2013 - 12,5%
Lekki, soczysty Syrah z południowych Węgier. W aromacie czerwone śliwki, skóra i czarny pieprz. Usta dość kwasowe, soczyste z dominacją malin i wiśni. Bez beczki, z subtelnymi taninami, ale z przyzwoicie długim pikantnym finiszem. Rozsądny wybór. Wino zdobyło niezłą recenzję również w panelu Winicjatywy, jako najlepszy wybór oferty Lidla.
OCENA: 6,2 (dobre+) CENA: 29,99 IMPORT: Lidl

JANUS VILLANYI 2012 - 12,5%
Kolejne wino z południowych Węgier, ale tym razem bardziej poważne. Alkoholu niby tyle samo, ale stylistycznie ciekawiej. W aromacie zioła, ściółka leśna, lukrecja i czerwony owoc. Jest też trochę nut obejścia, a wszystko podkręcone pieprznymi akcentami. Usta wysoko kwasowe, niezwykle soczyste z wiśniowo-porzeczkową charakterystyką. Mimo niewysokiego alkoholu i miękkich tanin, jest dość dobrze zbudowane, z solidnym kręgosłupem i relaksującym finiszem.
OCENA: 7,0 (bardzo dobre) CENA: 54,00 IMPORT: Rafa Wino

ABBOTTS DELAUNEY 2014 - 12,5%
Nieskomplikowany, ale porządny Syrah z Langwedocji. W aromacie lekko dymne, liściaste, z dojrzalszym owocem niż u poprzedników. Pojawia się jagoda i ciemna śliwka. Usta wytrawne, lekkie, z subtelną taniną i kwasowością oraz typową soczystą śliwką. Muśnięcie pieprzu na finiszu.
OCENA: 6,4 (dobre+) CENA: 35,00 IMPORT: Rafa Wino

CAVE DE TAIN CROZES HERMITAGE 2011 - 12,5%
Pierwsze w kolejce wino z północnej części Doliny Rodanu - skąd szczep Syrah pochodzi. W aromacie typowy rodański sznyt - obejście, wilgotna ziemia, wędzarniczy dym, wędzona śliwka i pieprz. Owocu niewiele. Usta mocno kwasowe i wyraźnie taniczne, a finisz długi i pikantny. W smaku zdecydowanie owocowe z dominacją truskawki i wiśni. Jeden z czarnych koni panelu, w bardzo dobrym stosunku cena/jakość.
OCENA: 7,1 (bardzo dobre) CENA: 55,00 IMPORT: Marks & Spencer

PATRICK JASMIN COTE ROTIE 2012 - 12,5%
Syrah z apelacji usytuowanej na samej północy północnego Rodanu. Apelacji, w której krzewy rosną na stromych brzegach rzeki i gdzie do gron Syrah dodaje się ok. 5% białej odmiany Viognier. Dzięki temu wino jest bardziej aromatyczne i posiada wyższą kwasowość. Jeśli rozbijać stylistykę Rodanu na części, to po przeciwnych stronach barykady stoją strukturalne i mineralne Hermitage oraz zwiewne i owocowe Cote Rotie. Niniejsze wino jest faktycznie delikatniejsze, nie tylko od Hermitage, ale też od Crozes Hermitage. Jest tu mniej nut obejścia, mniej pikantności, ale jest owoc świeży i suszony (śliwka, wiśnia, porzeczka). Usta kwasowe, z ułożoną taniną. Owoc jest na pierwszym planie - czerwona śliwka, wiśnia, czereśnia z pestką i biały pieprz. Bardzo dobre wino.
OCENA: 7,0 (bardzo dobre) CENA: ok. 150,00 IMPORT: Winnice Francji

CAVE DE TAIN HERMITAGE 2014 - 13%
Hermitage czyli kolebka Syrah. Charakterystyczne wzgórze na łuku rzeki Rodan, z idealną ekspozycją dla wzrostu krzewów winnych i uzyskania optymalnej dojrzałości gron. Tak jak Cote Rotie to elegancja i zwiewność, tak Hermitage jest bardziej strukturalny i zadziorny. Tak też jest w tym winie. Nos bardziej wyraźny, ziemisty, grafitowy i mineralny. Można doszukać się także słodkich akcentów beczki. Usta są wytrawne, solidnie kwasowe, wyraźnie taniczne, o dobrej budowie i długim pieprzno-mineralnym finiszu. W smaku odnajdziemy ciemną śliwkę i dojrzałą wiśnię.
OCENA: 6,9 (dobre+) CENA: 89,90 IMPORT: Lidl

COURBIS SAINT JOSEPH 2013 - 13%
Saint Joseph to kolejna z apelacji północnego Rodanu. Może nie tak prestiżowa jak dwie poprzednie, ale tutaj także wytwarza się bardzo dobre wina. Przykładem może być wino od producenta Courbis. W nosie akcenty skórzane, obejściowe i wyraźnie ziemiste. Są tu mokre liście i delikatny, nieśmiały, wędzony owoc. Usta wytrawne, z dobrze zarysowaną taniną i soczystą kwasowością, która przyjemnie tę taninę balansuje. W smaku wiśnia z pestką i dużo czarnego pieprzu.
OCENA: 7,2 (bardzo dobre) CENA: 114,00 IMPORT: Mielżyński

COURBIS CORNAS CHAMPELROSE 2011 - 13%
Cornas to jedyna apelacja północnego Rodanu, która nakazuje wytwarzanie wyłącznie win czerwonych i do tego wyłącznie ze szczepu Syrah (inne apelacje północnego Rodanu dopuszczają Viognier lub Marsanne i Roussanne). Courbis 2011 to wino a intensywnym aromacie czarnej ziemi, o akcentach grafitowych, mineralnych. Doszukamy się świeżo garbowanej skóry, ciemnego leśnego owocu, suszonych jeżyn i leśnej ściółki. Usta pełne, pikantne, z wysoką taniną i soczystą kwasowością. Znajdziemy tu świetny balans, długi finisz i dojrzałe, acz kwasowe czerwone owoce (wiśnia i czereśnia).
OCENA: 7,5 (bardzo dobre) CENA: 153,00 IMPORT: Mielżyński

VINCENT PARIS CORNAS 2013 - 13%
Drugi z kolei Cornas, tym razem od mniejszego producenta. Znów w aromacie odnajdujemy mineralność, ziemistość, ale też suszone zioła i liście. Owoc bardziej wiśniowy i śliwkowy. W ustach równie wysoka kwasowość, ale tanina bardziej schowana. Finisz jest długi, pieprzny i ziołowy. Struktura podkręcona beczką.
OCENA: 7,2 (bardzo dobre) CENA: ok. 100,00 IMPORT: Winnice Francji

SNAPPER COVE SHIRAZ 2014 - 13%
Stereotypowo Australia kojarzy się z potężnymi, czekoladowymi Shirazami o wysokim alkoholu. Tutaj mamy przykład, że nie wszyscy producenci idą w tę stronę. Snapper Cove to przykład lekkiego, soczystego Shiraza. W aromacie bardziej europejsko - są zioła, pieprz, ściółka, lukrecja i czerwony owoc. Usta krągłe, rześkie, z zaznaczoną kwasowością i niewysoką taniną oraz smakiem czerwonej porzeczki i wiśni. Ciała może niewiele, może i finisz niezbyt długi, ale wino jest autentycznie smaczne.
OCENA: 6,5 (dobre+) CENA: 39,00 IMPORT: Marks & Spencer

PALADIN SYRAH VENETO 2014 - 13,5%
Region Veneto to nie jest typowy region dla szczepu Syrah, ale jak widać rośnie tam i wytwarza się z niego wina. W aromacie nie da się ukryć, że jest to Veneto - suszony owoc (prawdopodobnie częściowe appasimento), ale można doszukać się również arcyciekawych akcentów igliwia, żywicy i eukaliptusa. Usta słodkawe (może nawet 10 g cukru), z dobrze zaznaczoną kwasowością, balansującą nieco tę słodycz. Tanina niewysoka, jest też trochę ciała, a owoc słodki, jak śliwka w czekoladzie i suszone winogrona.
OCENA: 6,6 (dobre+) CENA: 46,60 IMPORT: Noma

MONTE DE RAVASQUEIRA SYRAH 2015 - 13,5%
Portugalski Syrah w nowoświatowym wydaniu. W aromacie głównie owoc i to suszony bądź likierowy - suszona aronia i cassis. Można też doszukać się suszonych liści i ziół. Usta są dość gładkie, tanina wypolerowana przez kontakt z dębiną, a kwasowość zarysowana, choć okrągła. Owoc o słodkiej charakterystyce, szczególnie wyczuwalna wiśnia w czekoladzie. finisz długi, pieprzowy, ale nieco wulgarny.
OCENA: 6,1 (dobre+) CENA: 24,99 IMPORT: Biedronka

LOMOND CAPE AGULHAS 2012 - 14%
Cape Agulhas to najbardziej na południe wysunięta lokalizacja w RPA. Bliskość oceanu sprawia, że siedlisko jest dość chłodne. W aromacie nuty obejściowe, mineralne, ale też akcenty suszonej śliwki. Usta wytrawne, taniczne i kwasowe oraz oczywiście z pikantnym, rozgrzewającym, pieprzowym finiszem. Ciała sporo, a w smaku gorzka czekolada i wiśnia z pestką. Dobrze zrobione wino, które daje sporo przyjemności.
OCENA: 6,9 (dobre+) CENA: 68,50 IMPORT: Mielżyński

PRINCIPI DI BUTERA 2013 - 14%
Pierwsze w panelu wino z Sycylii. W aromacie zaczęło się nietypowo, ponieważ pierwszy nos to aromaty siana. Po chwili doszukamy się suszonych liści i suszonej śliwki. Nos przyjemnie skoncentrowany. Usta rześkie, z dobrze zaznaczoną kwasowością i ułożoną taniną. W smaku konkretnie z intensywną owocowością i likierem wiśniowym. Pieprz przyjemnie drapie na finiszu.
OCENA: 6,6 (dobre+) CENA: 58,55 IMPORT: Noma

HARTL SYRAH BURGENLAND 2013 - 14%
Jedyny przedstawiciel winiarstwa austriackiego, ale za to od uznanego producenta. W aromacie są zarówno ziemiste, grafitowo-mineralne nuty, jak i fiołki, atrament, czarne oliwki oraz akcenty zielarskie (tak tak, te same które czujemy po wejściu do zielarskiego sklepu - wszystkiego dużo!). W ustach wino jest masywne, strukturalne, ale wyważone. Kwasowość i tanina, mimo że wysokie, są dobrze zestrojone. W smaku wychwycimy i śliwkę, i wiśnię, i gorzką czekoladę, ale też suszoną paprykę, zioła i pieprz. Świetnie wkomponowana beczka - gdybym nie zajrzał na stronę producenta, nigdy bym nie powiedział, że leżakowało w dębie 21 miesięcy. Wino to jest złotym środkiem pomiędzy sznytem i elegancją Rodanu, a strukturą, beczką i słodyczą Nowego Świata. Dokładnie w połowie drogi i do tego bardzo dobrze skomponowane i kompleksowe. Moim zdaniem najlepsze wino panelu.
OCENA: 7,7 (bardzo dobre) CENA: 139,00 IMPORT: Wino i kieliszki

ARESTI TRISQUEL MAIPO VALLEY 2013 - 14%
Bardzo ciekawy Syrah z Chile. W aromacie ziołowe i skórzane (pasek od spodni), pieprz, mięso i wędzonka (boczek?). W ustach wytrawne, ze słodką taniną i umiarkowaną kwasowością. Jest pikantne, śliwkowe, wiśniowe i porzeczkowe. Moc owocu z pikantnym finiszem.
OCENA: 6,9 (dobre+) CENA: 52,00 IMPORT: Winkolekcja

DOMAINE TERLATO & CHAPOUTIER LIEU DIT MALAKOFF 2008 - 14%
Dojrzały Shiraz z Victorii (GI Pyrenees), z chłodniejszego siedliska, które ma przypominać te rodańskie. Współtwórcą tego wina jest Michel Chapoutier, pod którego nazwiskiem wychodzi wiele świetnych rodańskich win. Malakoff pięknie dojrzał i w tej chwili jest w piku albo chwilę po nim. W aromacie likier malinowy, wędzona śliwka, balsamico, skóra i grillowane orzechy. Usta są pełne, z wyraźną taniną i umiarkowaną kwasowością. W smaku również wędzona śliwka, ale też suszona wiśnia, suszone liście i gorzka czekolada.
OCENA: 7,1 (bardzo dobry) CENA: 144,00 IMPORT: Vininova

PLANETA SYRAH 2009 - 14%
Wina Planety to już klasyka. Jedne z bardziej rozpoznawanych sycylijskich win. Syrah 2009 to dojrzałe wino, ale nie tak dojrzałe jak Malakoff. Powiedziałbym, że wino jest w najlepszym momencie do degustacji. W aromacie zioła, zielony pieprz, eukaliptus i akcenty łodyżkowe. Po chwili pojawia się skóra i egzotyczne drewno oraz czekolada. Owoc jest, ale głównie suszony. Usta pełne, zwarte, z kwasowością i taniną na wysokich rejestrach. W smaku znajdziemy obfitość owocu (śliwka i wiśnia), ale też gorzką czekoladę i wiśniowy likier.
OCENA: 7,3 (bardzo dobre) CENA: 160,00 IMPORT: Wielkie Wina

JACOBS CREEK RESERVE BAROSSA 2014 - 14,5%
Jacobs Creek to jedna z bardziej rozpoznawalnych marek win australijskich. Do Polski trafia niestety tylko ich podstawowa półka. Ta "Reserva" jest ich najlepszym winem dostępnym w naszym kraju, a szkoda bo Jacobs Creek wytwarza też wina klasy premium. To wino jest typowym przedstawicielem Shiraza z Barossy (Południowa Australia). W nosie słodki likier owocowy, nalewka, wanilia, czekolada. Bardzo słodko, z wyraźnym wpływem nowych beczek. Usta są strukturalne, a kwasowość i tanina są wygładzone leżakowaniem w dębie. Smak jest konsekwentny, odnajdziemy tu dojrzałe oraz likierowe owoce w mlecznej czekoladzie.
OCENA: 6,7 (dobre+) CENA: ok. 40,00 IMPORT: Pernod Ricard

NEETLINGHSHOF SHIRAZ 2013 - 14,5%
Kolejne wino z RPA i znów ciekawie. W nosie mięso, wędzony boczek, wędzona śliwka, ale też kiszona kapusta (!) przez co są skojarzenia z bigosem. Usta złożone, strukturalne, ale z dobrym balansem między kwasowością a taniną. W smaku znów wędzona śliwka, bożonarodzeniowy susz i pikantna pieprzność na finiszu. Świetne wino na pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia ;)
OCENA: 7,2 (bardzo dobre) CENA: 67,50 IMPORT: Mielżyński

PETRENY EGRI SYRAH SUPERIOR 2011 - 15,5%
I na koniec niespodzianka. Najpotężniejszy Syrah pochodzi... z północnych Węgier! Aż 15,5% alkoholu. W aromacie suszona wołowina, gorzka czekolada, wędzonka, słodki tytoń, ziemia, balsamico. Usta skoncentrowane, gęste i słodko-pikantne (oczywiście przy zachowaniu wytrawności). W smaku smażone śliwki, smoła i czekolada. Zacytuję jednego uczestnika - "mocne psiakrew". Miłośnicy Amarone i Primitivo będą zachwyceni, z kolei koneserzy poszukujący klasyki odniosą się do tego wina lekceważąco. Czy to jest nadal Syrah? Ano jest, ale nie dla wszystkich.
OCENA: 7,2 (bardzo dobre) CENA: 135,00 IMPORT: Rafa Wino

MACIEJ SOKOŁOWSKI