Czym jest Furmint?

Furmint to szlachetna odmiana winorośli, dająca białe grona. Występuje głównie w węgierskim Tokaju, ale znana i ceniona jest również w węgierskim Somlo oraz w krajach ościennych - Austrii, Słowacji, jak również w Chorwacji i Słowenii. Poza Europą Środkową znaleźć można kilka winnic obsadzonych tym szczepem w kalifornijskim Russian River oraz w południowo-afrykańskim Swartlandzie.

Ampelografowie uważają, że Furmint jest rdzennym szczepem dla terenów dziejszych Węgier, ale doszukują się związków genetycznych ze starą odmianą Gouais Blanc, które jest jednym z rodziców dla wielu europejskich odmian, w tym dla Chardonnay.

Furmint daje wina białe, w pełnej gamie od wytrawnych po słodkie. Ma skłonności do większego akumulowania cukru resztkowego, jak również w odpowiednich warunkach (takich jak w Tokaju) daje się owładnąć szlachetną pleśnią botrytis. Dzięki tym właściwościom stanowi główny komponent słodkich win Szamordni i Aszu.

Panel degustacyjny:

Razem z grupą poznańskich sommelierów (łącznie 8 osób), postanowiłem sprawdzić jakie Furminty (100% Furminta w winie) można zakupić w Polsce i przetestowaliśmy je podczas degustacji w ciemno (kolejność serwowanych win była przypadkowa). Wyselekcjonowane wina kupiłem lub otrzymałem w połowie stycznia 2015 roku. Wśród 10 butelek, znalazły się zarówno te od słynnych producentów, jak i pozycje mniej znane. Ceny detaliczne win wahały się od 21 do 78 zł. Każde z win zostało szczegółowo opisane, ocenione i wycenione. Wyniki podsumowałem wyciągając średnią z opinii i ocen całej degustującej grupy.

Wnioski:

Wszystkie Furminty mają cechy wspólne, które podczas tego panelu ukazały się jak na dłoni.

OKO: Furminty w porównaniu z innymi szczepami szybciej zmieniają kolor z jasno-słomkowego w jasno-złoty. Wina z rocznika 2012 zaczynają ten niuans posiadać, a w 2011 prawie wszystkie maja złoty odcień.

NOS: Nie są to wina typowo owocowe. Oczywiście takie też się zdarzają, ale oprócz typowych nut limonki, gruszki, jabłka i winogrona, pojawiają się akcenty dymne, kauczukowe i ziemisto-mineralne.

USTA: Furminty to wina charakterne i nietuzinkowe. Są stworzone dla osób lubiących trochę alternatywne doznania smakowe. Dlaczego? Typowe białe, wytrawne wina są świeże i lekkie, Furminty często ukazuja dojrzały owoc, bogatszą strukturę i pewien ciężar gatunkowy. Kwasowość jest zazwyczaj powyżej średniej (medium+), a umiejętnie wkomponowany alkohol 12,5% - 14%, zupełnie nie przeszkadza. Należy dodać, że obecnie w sprzedaży w Polsce dominują Furminty z lat 2011 i 2012, które były suche i gorące, więc nienajlepsze dla odmiany. Wina wtedy wytworzone charakteryzują się trochę większym niż zwykle nasyceniem smaków i aromatów.

Poniżej lista win ze zdjęciami. Pod każdym zdjęciem nasza ocena i wycena oraz krótki komentarz.
OCENY: 10-klasa światowa; 9-wybitne; 8-wyśmienite; 7-bardzo dobre; 6-dobre+, 5-dobre; 4-pijalne.

Degustacji poddaliśmy 10 win, ale 2 z nich były wadliwe (jedno utlenione, a drugie z rocznika 2006 było martwe).

Tokaj Classic semi-sweet 2009 - LIDL, cena 21,99 (dostępne będzie od 2 lutego)
Jedyne wino "nie-wytrawne" w stawce, dodane do panelu, aby zobaczyć w jaki sposób zmieniają się Furminty pod wpływem większej zawartości cukru. Okazało się, że dobrze zrobiony Furmint, gdy jest dojrzały (5 lat) i ma świetny balans cukru z kwasowością - może zachwycić. Wino otrzymało średnią notę 7,4, co pokazuje jak dobrym jest zakupem. Brać kartonami! Sprawdzi się już niebawem w tłusty czwartek :)

Verus Furmint 2011 - DOM WINA, cena 60,00 (zakup w Piwnica Jeżyce)
Jedyny w stawce Furmint spoza Tokaju, a dokładniej ze Słowenii. Poza cytrusami, ciekawe nuty owoców tropikalnych, szczególnie melona. OCENA 6,1, czyli wino dobre+, wycenione na 57,00 czyli jest prawie warte swojej ceny.

Disznoko Furmint 2011 - KONDRAT WINA WYBRANE, cena 45,00
Najsłabsze wino panelu, co dziwi, bo producent dość uznany. W aromacie zamiast mineralności - stal, zamiast owocu - kauczuk. W smaku ni to owoc ni warzywo. OCENA 4,1, czyli pijalne, ale tylko odrobinę powyżej słabego. Cena 45zł zdecydowanie nieadekwatna.

Arvay Furmint 2011 - WIN-KO, cena 37,00 (dostępne w internecie oraz sklepach w Krakowie i Łodzi)
Typowy przedstawiciel szczepu i w dodatku w świetnej cenie. Niby OCENA 5,6 nie zachwyca (dobre), ale to wino wygrało (nie licząć wina półsłodkiego z LIDLA) w kategorii cena/jakość. Wyceniliśmy je średnio na 44,00 zł.

Dobogo Furmint 2012 - MIELŻYŃSKI, cena 65,90 (dostępne w internecie oraz w sklepach w Warszawie i Poznaniu)
Dobrze zbudowane, beczkowane, soczyste, żywe na języku mimo 4 lat, 14% alkoholu, dobra struktura. OCENA: 6,8. Dobre+, a w zasadzie bardzo dobre-. Zwycięzca wśród win wytrawnych.

Patricius Furmint 2012 - INTERVIN, cena 63,00 (zakup Winobramie)
Świetny producent, dobre wino, ale miało pecha (loteria kolejności degustacji), że było po Dobogo. Przy zawartości alkoholu 12,5% (Dobogo 14%) i lekkiej strukturze, większej subtelności, pewne jego atuty nie zrobiły takiego wrażenia jak powinny. Widać, że nie jest to wino konkursowe. OCENA: 5,4 (dobre), ale z przyczyn metodologicznych pozwolę sobie nieco zawyżyć tę ocenę do dobrej+

Oremus Furmint 2011 - CENTRUM WINA / WINEZJA, cena 77,90
Kolejny słynny producent i porządne wino. Wszystkie istotne dla jakości składowe powyżej średniej: kwasowość, struktura, intensywność smaku i aromatu. OCENA 6,5 (dobre+) co pozwoliło temu winu zająć drugie miejsce wśród win wytrawnych... ALE, stosunek cena/jakość niestety niekorzystny. Wyceniliśmy je na 59zł, a kosztuje 77,90. Szkoda, bo mogłoby się dobrze sprzedawać...

Sauska Furmint 2011 - D.A.C., cena 49,00

@wijnkoperij-de-hermitage.nl

Wino kończące panel, degustowane po trzech kolejnych winach od uznanych producentów. Miało ciężkie zadanie, ale podołało. Wszystko ma na miejscu, jest soczyste, ale też wystarczająco dobrze zbudowane. Mimo, że nie porwało degustujących OCENA 5,9 (dobre, a prawie dobre+), to należy zauważyć odpowiedni stosunek cena/jakość. Wyceniliśmy na 50zł, a kosztuje 49zł. Brawo!

PODSUMOWANIE:

NAJLEPSZE WYTRAWNE FURMINTY WEDŁUG JAKOŚCI

1. DOBOGO 2012 (6,8 - BARDZO DOBRE-)

2. OREMUS 2011 (6,5 - DOBRE+)

3. VERUS 2012 (6,1 - DOBRE+)

NAJLEPSZE WYTRAWNE FURMINTY RELACJA CENA/JAKOŚĆ

1. ARVAY 2011 - cena 37,00

2. SAUSKA 2011 - cena 49,00

3. DOBOGO 2012 - cena 65,90

Oczywiście poza konkursem, olbrzymie wrażenie zrobiło na wszystkich półsłodkie wino Tokaj Classic z LIDLA - za 21,99!!!

EDIT. Temat Furminta kontynuowaliśmy w lutym 2015 dzięki uprzejmości Rafa-Wino. O wnioskach przeczytacie tutaj:
http://ms-sommelier.pl/degustacja/25-furmint-kolejne-starcie-errata

MACIEJ SOKOŁOWSKI