Beaujolais Nouveau to niezwykle udana akcja marketingowa, która sprawiła, że cały świat zainteresował się regionem. Początki promocji Nouveau sięgają lat 50-tych XX wieku. Wcześniej wina z Beuajolais nie były znane poza regionem, a jeśli już to miały złą reputację. Proste wina służyły bardziej jako akompaniament codziennych (wiejskich) posiłków i racje żywnościowe dla pracowników w Lyońskich fabrykach. Dlaczego tak? Główny szczep Beaujolais, czyli Gamay Noir jest przecież bardzo stary. To burgundzka odmiana, powstała przez samoistną krzyżówkę Pinot Noir i Gouais Blanc. Uprawiany był powszechnie w całej Burgundii do 1395 roku, kiedy to książę Burgundii Filip Śmiały, zabronił upraw Gamay (org. Gammez) w swoim księstwie. Uzasadnił to tym, że szczep daje wina niskiej jakości, o bardzo cierpkiej charakterystyce. Ponadto Gamay miało być według księcia groźne dla ludzi powodując choroby. Od tego czasu Gamay Noir ostało się tylko na peryferiach Burgundii, w regionie Beaujolais, gdzie na granitowej glebie napotkało idealne warunki do rozwoju.

Dziś świat zna Beaujolais, ale czy reputacja regionu wzrosła? Niekoniecznie. Nouveau ekspediowane w świat jest dość niskiej i średniej jakości. Powszechny winerunek Beaujolais związany jest właśnie z bardzo młodym winem, którego charakterystyka jest pochodną technik winifikacji - metodzie węglowej i użytych drożdży. To dzięki temu (lub przez to), Nouveau pachnie i smakuje nie tylko czerwonym owocem, ale również landrynkami, galaretką i bananem.

Tak jak w całym świecie winiarskim, w każdym regionie i z każdego szczepu można wytworzyć zarówno wina proste, podstawoej jakości, jak i bardziej złożone, ambitniejsze. Również i w regionie Beaujolais, ze szczepu Gamay można stworzyć bardzo dobre wina. Chyba właśnie nadszedł czas, by przy zachwytach na Pinot Noir, świat bardziej docenił najlepsze wina z Beaujolais, nie tylko z dziesięciu gmin Cru, ale też zainteresował się ambitniejszymi pozycjami Villages i Nouveau!

Podczas warsztatów dotyczących Beaujolais, które odbyły się 10 listopada 2017, miałem możliwość prześledzić "co w trawie piszczy". Udało się zebrać 13 win, w większości od uznanych producentów i można z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że są to jedne z najlepszych Beaujolais dostępnych w naszym kraju (przynajmniej niektóre).

Zacznijmy oczywiście od Nouveau. Wybrałem dwa, które pokazują jakość (co nie jest typowe dla tego stylu) i dwa wykonane inaczej. Nouveau od Jean-Paul Brun'a powstało podczas klasycznej maceracji, a od Karim Vionneta'a poprzez macerację węglową, a w zasadzie częściowo-węglową (semi-carbonic), ponieważ wyraźnie czuć w nim taninę. Nouveau według zasad apelacji nie musi powstawać poprzez macerację węglową, natomiast można użyć na nie grona zarówno z AOP Beaujolais (Brun), jak i AOP Beaujolais Villages (Vionnet).

DOMAINE DES TERRES DOREES CUVEE PREMIERE BEAUJOLAIS NOUVEAU 2017 (Jean-Paul Brun)
Beaujolais Nouveau wytwarzane bez maceracji węglowej - czyli jak każde inne wino. Próżno tu szukać aromatów bananowych, czy landrynkowych. Nos jest subtelny, skupiony na czerwonym owocu, wiśni, malinie, i truskawce ale jest również nieco jagody i porzeczki. Usta równie soczyste i młode, z przyjemną kwasowością i zarysowaną taniną. Jak na 12% alkoholu czuć niezłą budowę i esencjonalność. Dość pikantny finisz dodaje winu charakteru.

OCENA: 6,8 (dobre+)
CENA: dostępne tylko w Restauracjach
IMPORT: DELIWINA

KARIM VIONNET BEAUJOLAIS VILLAGES NOUVEAU 2017
Nouveau które dla dobra sprawy można nawet dekantować, a przynajmniej otworzyć parę chwil przed degustacją. Nos początkowo typowy, bananowy, z akcentami owocowej gumy balonowej. Po dobrym napowietrzeniu banan umyka, a zamiast gumy pojawia się soczysta, delikatnie cierpka wiśnia i leśna malina. Usta złożone i witalne, a nawet komleksowe i wielopłaszczyznowe. Odnajdziemy dziką wiśnię ze swoją świdrującą kwasowością, ale jest też wędzonka, mięso i kwiat piwonii. Finisz przenikliwy, delikatnie pikantny.

OCENA: 7,0 (bardzo dobre)
CENA: 48,00
IMPORT:  ALTERWINA / LUTOMSKI WINO

Jak wspomniałem wcześniej, nie każde Beaujolais to Nouveau, dlatego przedstawiam 11 kolejnych win dostępnych w Polsce, które przybliżą nieco stylistykę regionu i szczepu Gamay Noir.

LAPIERRE RAISINS GAULOIS VIN DE FRANCE 2016
Na pozór proste wino spod apelacji Vin de France, ale dojrzałość gron i brak filtracji sprawia, że pomimo 12% alkoholu mamy tu do czynienia z esencją owocu. Poza jagodą i suszoną truskawką i dżemem malinowo-truskawkowym, w aromacie napotkamy akcenty skórki chlebowej, ziemi i przypraw. Usta są zadziorne, z umiarkowaną taniną i soczystą kwasowością. Są wczesne wiśnie, czerwona porzeczka i akcenty liściaste. Bardzo dobrze się pije i to chyba był cel producenta. Udany projekt!

OCENA: 7,0 (bardzo dobre)
CENA: 55,00
IMPORT: WINOBLISKO

DOMAINE DE PERCHOIR MANU MANDRILLOU BEAUJOLAIS 2015
Wino pochodzące z podstawowej apelacji AOP Beaujolais, wytworzone w ciepłym roczniku, które nieco zdążyło dojrzeć w butelce. Nos subtelny o charakterystyce suszonych szerwonych owoców. Pojawiają się akcenty iglaste, ziołowe, ale również anyżowe i niuans kopru włoskiego. Usta dojrzałe, z zarysowaną taniną, która balansowana jest soczystą kwasowością. W smaku pojawiają się nie tylko dojrzałe i przejrzałe maliny i wiśnie, ale też nieco ciemnego owocu jak porzeczka i nawet aronia. Solidne wino.

OCENA: 6,5 (dobre+)
CENA: 33,00
IMPORT: AUCHAN

DOMAINE DES TERRES DOREES BEAUJOLAIS LE RONSAY 2016
Wino niby z podstawowej apelacji, ale za to od dobrego winemakera (Brun) i z pojedynczej parceli! Nos złożony, a aromatach kiszonki, świeżo nastawionego kompostu, suszonych ziół i ziemistości. Po chwili wyłania się żurawina i wiśnia. Usta rozbudowane, z jednej strony dość strukturalne, z zadziorną taniną, a z drugiej eleganckie i ułożone. W smaku doszukamy się dzikiej wiśni z pestką, ale też warzywności i ziemistej mineralności.

OCENA: 7,0 (bardzo dobre)
CENA: 59,00
IMPORT: DELIWINA

PIERRE CHANAU BROUILLY 2013
Dość podstawowe Cru (jakkolwiek to brzmi), czteroletnie i już nieznacznie po piku. Nos dojrzały o aromatach truskawkowych powideł, dżemu malinowego i akcentach słodkich ziół. Usta chropowate, o suchej taninie. Kwasowość jest dobrze zaznaczona, ale niestety nie wzmaga soczystości. Da się wypić, tylko po co? Po co silić się na dojrzałe Cru do trzech dych? W tej cenie zaczynają się szczere młode, soczyste i witalne wina.

OCENA: 4,9 (pijalne)
CENA: 29,00
IMPORT: AUCHAN

PIERRE CHANAU JULIENAS 2013
Wino na granicy pijalności. Dla prawdziwych twardzieli. Utlenienie pomimo dobrego stanu korka. Jarzeniowe światło w markecie nie wpłynęło korzystnie.

OCENA: 4,0 (na granicy pijalności)
CENA: 32,00
IMPORT: AUCHAN

DOMAINE CANARD MORGON 2015
Po dwóch poprzednich winach miałem duże obawy o kondycję tego Morgon. Na szczęście jest dobrze, nawet nieco więcej. Nos prosty, choć nawet intensywny, o czystych owocowych aromatach, głównie truskawkowych, i dżemu z truskawek. Pojawia się także akcent wiśni z pestką. Usta wytrawne, o umiarkowanej kwasowości (ciepły rocznik), z dobrze podkreśloną taniną. W smaku wiśnia, truskawka i suszona żurawina.

OCENA: 6,6 (dobre+)
CENA: 29,99
IMPORT: AUCHAN

zdjęcie u góry artykułu (trzy Morgon - pierwsze od lewej)

DOMAINE DES TERRES DOREES MORGON 2016
Morgon od Bruna to zupełnie inna historia niż poprzednie wino. Nos jest charakterny, rozbudowany o aromatach kiszonki, szałwii, tymianku i jałowca. Owoc jest nieco wycofany (wiśnia i żurawina), ale świeży i jędrny. Usta zadziorne, pełne, z mocnym kręgosłupem. Wino jest pikantne z wyraźną taniną i soczystą, żywą kwasowością. W smaku doszukamy się igliwia, akcentów drzewnych i ziołowych. Owoc nieśmiały, trudny do wyodrębnienia. Na uwagę zasługują akcenty jarzębiny.

OCENA: 7,4 (bardzo dobre)
CENA: 98,00
IMPORT: DELIWINA

LAPIERRE MORGON 2016
Trzecie Morgon w zestawie to kwintesencja tego Cru. Nos złożony, czereśniowo-jagodowy, z zioło-kwiatowym podbiciem. Jest szałwia, bazylia, fiołki i płatki róż. Usta strukturalne i charakterne, o mocnej taninie i żywej, jędrnej kwasowości. W smaku zioła, żywica, szałwia, ściółka leśna razem z borówką, jagodą i wiśnią. Finisz żywiołowy i elektryzujący. Wino z potencjałem. Już teraz bardzo dobre, ale za kilka lat będzie jeszcze lepsze. Porównując do cen Pinotów, lepiej zainwestować w świetne Beaujolais Cru!

OCENA: 7,6 (bardzo dobre)
CENA: 105,00
IMPORT: WINOBLISKO

DOMAINE DES TERRES DOREES FLEURIE 2015
Tak jak Morgon podaje się za przykład strukturalnych Beaujolais, tak Fleurie jest wykładnią elegancji. U Brun'a tak właśnie jest, z tym, że elegancja wcale nie oznacza tu jakiejś super zwiewności. Nos jest ułożony, ale jednocześnie poskładany z wielu ciekawych akcentów. Z jednej strony mamy wiśnie, żurawinę i czerwoną porzeczkę, z drugiej fiołki i zioła, a z trzeciej torf, ziemistą mineralność i ściółkę leśną. Usta są wytrawne, sprężyste, żywe ze "skaczącą" na podniebieniu kwasowością. Tanina jest solidnie wyodrębniona, ale dość krągła jak na młode wino. W smaku doszukamy się wiśni i fiołków, ale jednocześnie pewnej rustykalności. Długie i powabne. Najlepsze wino panelu. 
Ps. Próbowaliśmy zestawiać już to wino w roczniku 2011 ze stekiem z tuńczyka - wyszło super.

OCENA: 7,7 (bardzo dobre)
CENA: 109,00
IMPORT: DELIWINA

DOMAINE DES TERRES DOREES MOULIN-A-VENT 2016
Moulin-A-Vent to Cru wytwarzające wina o mocnej strukturze, uważane za najbardziej długowieczne w regionie. M-A-V od Bruna zaskakuje intensywnością aromatu przypalonego masła, skóry, ziół, które wsparte są jałowcem, igliwiem, atramentem i grafitową mineralnością. Usta złożone, mocno osadzone na solidnej taninie i kwasowości. W smaku wiśnia, żurawina, wiśnia, ale również pieprz, sosnowe akcenty drzewne. Jest jeszcze nieco za młode, ale aż "strach" pomyśleć jak ładnie się rozwinie w ciągu 2-3 lat...

OCENA: 7,4 (bardzo dobre)
CENA: 98,00
IMPORT: DELIWINA

DOMAINE DES TERRES DOREES GAMAY SPARKLING (ANCESTRALE) 2016
Na koneic ciekawostka. Wino musujące, 100% Gamay, wytwarzane metodą ancestrale. Niski alkohol (7,5%) i cukier resztkowy są typowe dla tego stylu. Nos słodki, przypominający jogurt truskawkowy i malinowy dżem. Można doszukać się nieśmiałej ziołowości. Usta lekkiej budowy, słodkie, ale cukier przełamany niezłą kwasowością. Jest frywolne i ciekawe, ale w zasadzie to tyle co można o nim powiedzieć dobrego. Z pewnością znajdzie swoich fanów.

OCENA: 6,1 (dobre+)
CENA: 85,00
IMPORT: DELIWINA

KONKLUZJA:
1. Beaujolais to nie tylko Nouveau. To przede wszystkim Cru.
2. Beaujolais Cru są bardzo wysokiej jakości w stosunku do swojej ceny. Najlepszych przedstawicieli szczepu/stylu jak Lapierre, Brun czy Vionnet (w zestawie tylko Nouveau, ale wytwarza też Cru) można kupić w cenie średniej klasy Pinot Noir
3. W stosunku do burgundzkich Pinot Noir, Gamay posiada bardziej rustykalną taninę.
4. Nie sil się na Cru z marketu. Lepiej kupić dobre Nouveau lub Villages od zaufanego dostawcy. Beaujolais to wina słabo rotujące i nie wiadomo jak długo zalegało w markecie pod jarzeniowym niebem.

MACIEJ SOKOŁOWSKI